Khmer là cộng đồng ở miền Nam tổng số có hơn 1,3 triệu người. Họ chủ yếu sinh sống ở các tỉnh miền Tây Nam bộ, đông nhất là Trà Vinh, Sóc Trăng, Kiên Giang, An Giang …. Cộng đồng Khmer cho đến nay vẫn lưu giữ được rất nhiều nét đẹp về văn hóa đặc sắc. Trong đó phải kể đến nhiều loại hình nghệ thuật độc đáo như múa hát, nhảy dù, điêu khắc, trang phục, âm nhạc, hội họa và cả văn học. Những nét đặc trưng văn hóa này luôn được họ gìn giữ và phát huy. Chúng vừa có những nét riêng lại có những điểm hòa hợp với văn hóa ở những khu vực khác. Từ đó cho du khách đến thăm sự thân thuộc nhưng cũng đầy mới mẻ, kích thích mong muốn khám phá.
Mục Lục
Lối sống và phong tục
Khi đề cập đến những nét đặc trưng và ấn tượng nhất của văn hóa Khmer thì không bao giờ bỏ qua được những phong tục tập quán với những nét độc đáo và khác biệt. Thức ăn chính của người Khmer thường là cơm tẻ hoặc là cơm nếp.
Mắm là loại thức ăn được ưa dùng và gia vị được sử dụng nhiều là vị chua từ quả me. Và thêm vị cay từ hạt tiêu, tỏi, sả, ớt, cà ri.
Những ngôi nhà truyền thống được người dân Khmer xây dựng theo thiết kế nhà sàn. Ngoài ra, hôn nhân thường do cha mẹ sắp xếp. Cần có sự thỏa thuận của con cái và cưới xin sẽ tải qua 3 bước là làm mối, dạm hỏi, lễ cưới được tổ chức ở bên nhà gái.
Trong các lễ tang sẽ có tục hỏa thiêu, một khi thiêu tro được giữ trong tháp “Pì chét đẩy”. Xây cạnh ngôi chính điện trong chùa.
Văn hóa tín ngưỡng của người Khmer có những giá trị rất đặc biệt. Mang bản sắc rất riêng thông qua các nghi lễ vòng đời; là một chuỗi những nghi lễ khá cầu kỳ được lưu giữ qua một số hình thức lễ hội. Như Tết Chôl Thnăm Thmây, ngày Choôl Sâng-Kran Thmây, ngày Vônabat, ngày Lơng Sak, Lễ cúng trăng (Ooc Om Bok), Lễ cúng ông bà (Sen Đolta). Và còn có đến gần 30 ngày lễ khác nhau bắt nguồn từ tín ngưỡng dân gian và Phật giáo…
Nét đặc trưng về trang phục
Ngoài những phong tục tập quán thì trang phục cũng được xem là một trong những nhân tố chủ lực. Góp một phần tạo nên nét đặc sắc và nhiều loại cho văn hóa dân tộc Khmer. Những bộ trang phục truyền thống của người dân Khmer đều mang những đặc trưng riêng. Đẹp về tạo hình và phong cách thẩm mỹ độc đáo.
Nam nữ trước đó đều mặc xà rông bằng lụa tơ tằm. Người có tuổi mặc áo quần bà ba màu đen còn nam giới khá giả sẽ mặc bộ bà ba màu trắng, khăn rằn quấn trên đầu hoặc vắt qua vai.
Trong đám cưới, trang phục của chú rể là áo xà rông có màu đỏ. Cổ đứng với hàng khuy trước ngực, bên vai trái quàng chiếc khăn dài trắng. Cô dâu sẽ mặc váy màu tím hoặc màu hồng, áo dài màu đỏ, quàng khăn và đội mũ cưới truyền thống.
Ẩm thực tinh hoa của Khmer
Ẩm thực từ lâu đã được xem là một yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sự đa dạng chi bản sắc văn hóa Khmer. Ẩm thực không chỉ là một niềm tự hào của những người dân mà nó còn giúp gắn kết mọi người trên đất nước lại với nhau. Tạo nên sự tinh hoa và đặc sắc cho nền ẩm thực nước ta.
Đặc trưng thú vị của ẩm thực Khmer là đậm vị chua, cay, mặn và mang đậm đà hương vị sông nước. Điểm quanh một vòng những món ăn thuộc được người dân Khmer chế biến bạn sẽ được trải nghiệm sự lạ lẫm, khác biệt nhưng cũng rất đối thú vị đấy.
Cũng như dân tộc Kinh, người Khmer cũng có những món ăn được chế biến từ gạo nếp. Như xôi, chè, bánh tét, bánh ú. O Khmer đấy chính là món bún nước lèo đậm đà hương vị mắm prohok. Ăn kèm với các kiểu rau và gia vị đặc trưng của dân tộc Khmer.
Dân tộc Khmer là một trong những dân tộc có những nét độc đáo, đa dạng trong văn hóa cũng giống như trong ẩm thực. Bên cạnh đấy, văn hóa Khmer còn được đánh giá là có sự mộc mạc, giản dị và gần gũi với những người xung quanh. Hy vọng qua những thông tin được cung cấp trên bạn sẽ hiểu biết thêm về dân tộc Khmer nhé.
Một số ngôi chùa nổi tiếng
Địa danh chùa Kom Pong – Chùa Ông Mẹt
Chùa Bodhisálaràja có tên gọi khác là chùa Kom Pong hoặc thường gọi là chùa Ông Mẹt. Tọa lạc trên đường Lê Lợi, thuộc phường 1, thành phố Trà Vinh. Ở đất thiêng Trà Vinh, nơi tập trung số lượng chùa Nam Tông Khmer, ba cổ tự và cũng là đại tự: chùa Âng, chùa Hang và chùa ông Mẹt. Trong số đó chùa ông Mẹt được các tư liệu sử ghi nhận cổ nhất.
Qua thời gian ngôi chùa được trùng tu, sửa chữa nhiều lần. Nhưng hai công trình là ngôi chính điện và thư viện xây dựng lại vào những năm đầu thế kỷ XX vẫn giữ được giá trị về mặt kiến trúc nghệ thuật.
Chùa Hang nổi tiếng tại Trà Vinh
Mở đầu danh sách những địa điểm du lịch Trà Vinh là một ngôi chùa với vẻ đẹp hoang sơ pha chút bí ẩn. Chùa Hang, tên chữ chùa Kompông Chrây là ngôi chùa Phật giáo Nam tông Khmer. Nằm ở bên Quốc lộ 54 thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh.
Dân gian thường gọi đây chính là chùa Hang vì cổng phụ của ngôi chùa được xây theo kiểu mái vòm nhìn giống như cái hang.
Ngôi chùa cổ được thành lập từ năm 1637 với kiến trúc truyền thống của chùa Khmer Nam Bộ đẹp cổ kính. Khuôn viên rộng rãi rợp bóng cây xanh, bao gồm sao, dầu. Từ lâu đã là nơi trú ngụ, sinh sôi của hàng nghìn cánh chim các loại. Chính điều này làm nên sự hấp hẫn và nét riêng độc đáo cho ngôi chùa cổ.
Cộng hưởng cùng tiếng chim ríu rít bên thềm, khiến khung cảnh tĩnh mịch của cảnhs chùa trở nên bình yên, an lạc.
Chùa Hang còn nổi tiếng với một xưởng điêu khắc gỗ khổng lồ. Từ những gốc sao thô mộc, qua bàn tay khéo léo của các nhà sư, những bức tượng mang dáng hình muôn thú được tạo nên vô cùng sống động. Mang đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc Khmer.
Ngôi chùa có lịch sử lâu đời – Chùa Âng
Chùa Âng còn có tên gọi là Wat Angkor Raig Borei. Nằm ở tại Phường 8, thành phố Trà Vinh, về hướng Tây Nam liên hoàn với danh thắng Ao Bà Om và Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer Trà Vinh. Có lịch sử hình thành từ năm 990, chùa Âng là một trong những ngôi chùa cổ nhất ở Trà Vinh.
Chùa Âng là ngôi chùa tiêu biểu cho hệ thống chùa Khmer Nam Bộ. Với kiến trúc độc đáo đẹp mắt và gam màu vàng nổi bật. Từ cổng, gò mái, cột chùa đến kiến trúc bên trong, tất cả đều khoác lên mình chiếc áo tượng hình của đầu chim, tiên nữ và thần rắn Naga đầy sắc màu của văn hóa ẲngKor.
Nếu như những cột trụ, tượng chằn, tượng đầu chim mang đến sự mạnh mẽ, uy nghi của một ngôi chùa cổ. Thì bạn có thể tìm thấy nét mềm mại, thân thuộc trong từng mái gò cong vút. Ngoài kiến trúc, chùa Âng mang đến cảm giác yên bình. Nơi đây có đến vài trăm cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Cùng không khí trong lành của hồ sen làm say lòng khách thập phương.
Quần thể ao hồ thu hút khách du lịch – Ao Bà Om
Ao Bà Om là quần thể ao hồ – cây cối xanh mát có khí hậu mát mẻ quanh năm. Một trong những điểm thăm quan không thể bỏ qua đối với khách du lịch khi đến Trà Vinh. Còn có tên gọi khác là ao Vuông, hồ nước trong xanh, yên ả dài khoảng 500m; rộng khoảng 300m thuộc khóm 4 phường 8, TP Trà Vinh.
Xung quanh ao là các gò cát mấp mô. Với hàng trăm cây cổ thụ hơn trăm năm tuổi, đa phần là cây sao, cây dầu… Có bộ rễ lớn trồi lên mặt đất, tạo thành nhiều hình kỳ lạ. Du lịch Trà Vinh, đến đây du khách không đơn thuần chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thơ mộng của thiên nhiên mà còn được cảm nhận rõ nét hơn những giá trị văn hoá đặc sắc của vùng đất Trà Vinh qua câu chuyện truyền thuyết mang đậm màu sắc Khmer Nam Bộ.
Lời kết
Bài viết trên đây mình vừa giới thiệu sơ lược tới các bạn văn hóa của người Khmer. Cũng như tìm hiểu sơ lược về các kiến trúc của người Khmer. Mong rằng bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về văn hóa nơi đây. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết !
